Czy podczas nauki potrafisz ocenić co już faktycznie wiesz? Czy też może mówisz sobie: „To już umiem”, przewracasz stronę i jednak tak nie jest?
Metapoznanie to umiejętność refleksji nad własnym myśleniem. Jest to świadomość i zrozumienie swoich procesów poznawczych, takich jak uczenie się czy rozwiązywanie problemów. Pozwala na ocenę własnych umiejętności oraz dostosowanie do nich swoich planów i sposobów działania.
To właśnie metapoznanie, czyli „myślenie o myśleniu” było tematem kolejnego spotkania z cyklu Naukowych Śród w Instytucie Psychologii. 29 października gościem była dr. hab. Anita Pacholik-Żuromska z Instytutu Badań Informacji i Komunikacji. W swoim wystąpieniu pod tytułem „Metapoznanie w uczeniu się” przedstawiła wyniki badań, które prowadziła w Berlinie w zespole z innymi naukowcami.
Zobacz też: Licho nie śpi – zwłaszcza w Dziady
Przebadali oni grupę uczniów tamtejszej szkoły, zarówno Niemców, jak i imigrantów. W pierwszej części badania zmierzono, jak uczeń sam ocenia swoje umiejętności w nauce, oraz jak ocenia je nauczyciel. Oceny różniły się. W drugiej, stwierdzono, że zbyt wielu uczniów przerywa tok nauczania przed jego ukończeniem, nie mając przy tym żadnego planu na siebie. Rozwiązaniem dla tej sytuacji była edukacja zawodowa i indywidualne wsparcie.
Z badań wynika, że aby oddziaływania były skuteczne, to uczeń musi sobie samodzielnie postawić cel nauki. Powinien być konkretny, a także musi dać się ustalić kroki, które go do niego doprowadzą. Wszyscy uczestnicy badania dostali specjalne dzienniczki, w których zapisywali to, czego zdążyli się nauczyć. Wstępnie badacze sprawdzili z czym uczniowie radzą sobie lepiej, a z czym gorzej. Test był powtarzany, a na podstawie jego wyników zapisanych w książeczce, system generował indywidualny zestaw ćwiczeń dla każdego z uczniów.
Naukowcy ustalili, że dzięki interwencji uczniowie uczyli się efektywniej, świadomie planując kolejne kroki w swojej edukacji. Badacze wskazali także na potencjalne praktyczne zastosowanie wyników tego badania – zindywidualizowane nauczanie daje zagrożonej młodzieży wiarę w swoje możliwości oraz szansę na dobry start w dorosłość.
Jak więc skutecznie się uczyć? O wnioskach z badania mówi Dr hab. Anita Pacholik-Żuromska:
Zapytaliśmy jedną z uczestniczek wykładu o jej wrażenia po wysłuchaniu prelekcji:
[Fot. okładkowa oraz pozostałę fotografie: Dominika Krzywania]