Radio Sfera UMK

Gramy swoje, po studencku!

Czarne chmury nad radioteleskopem

Internetowy wpis, po którego publikacji nastąpiła burza w mediach społecznościowych. Jej pokłosiem była kolejna awantura w Sejmie i deklaracja ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Tak pokrótce można podsumować wydarzenia ostatnich dni. Wszystko zaczęło się od wpisu zamieszczonego na fanpejdżu Obserwatorium Astronomicznego w Piwnicach, poświęconemu głównie radioteleskopowi RT4 „Kopernik”. Jest to największy w Europie Środkowej radioteleskop, działający w należącym do Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK podtoruńskim obserwatorium. Urządzenie badawcze mające czaszę o średnicy 32 metrów, działa bezustannie od 30 lat, umożliwiając pracę naukowcom z Polski i zagranicy. Pozwala on między innymi na badanie widm radiowych obiektów z naszej galaktyki, pozwalając określić ich skład chemiczny.

Autor wpisu informował o braku wsparcia finansowego na kolejne trzy lata działania urządzenia, co oznacza „koniec życia tego polskiego instrumentu”. Łączyłoby się to z zakończenie ponad dwudziestoletniego projektu obserwacji oraz globalnej współpracy naukowej badaczy z toruńskiego uniwersytetu. Z nieznanych przyczyn fundusze nie zostały przekazane Obserwatorium, pomimo otrzymania w konkursie Ministra Edukacji i Nauki (zapewniającego dofinansowanie dla jednostek naukowych na pokrycie kosztów utrzymania specjalistycznego sprzętu i infrastruktury badawczej) bardzo dobrej recenzji i najwyższej oceny w programie polskiego.

Kolejną niepokojącą informacją był fakt, że ze 175 pozytywnie ocenionych w konkursie wniosków, środki przyznano tylko 11. Zostało to podsumowane, jako „całkowita zapaść kraju, jeśli chodzi o finansowanie infrastruktury badawczej”.

Wpis odbił się szerokim echem, wywołując lawinę skutkującą ognistymi przemówieniami posłów z mównicy sejmowej. Na konferencji prasowej, będącej także pokłosiem informacji medialnych donoszących o sytuacji toruńskich akademików, minister szkolnictwa wyższego, zapewniał, że: „nie ma mowy o odrzuceniu wniosku dotyczącego toruńskiego radioteleskopu. […] Działamy tak, aby projekt otrzymał finansowanie jeszcze w tym roku”. Podobne zapewnienia składał premier.

Rozmawiając z drem hab. Krzysztofem Katarzyńskim, z obserwatorium w Piwnicach dowiedzieliśmy się, że finansowanie, o które wnioskowano, powinno trafić do naukowców już w styczniu tego roku.

dr hab. Krzysztof Katarzyński

Więcej o problemie z którym mierzą się nasi badacze:

O skutkach odcięcia finansowania badań:

Czytaj też o rozpoczęciu nowego roku akademickiego na UMK.