Radio Sfera UMK

Gramy swoje, po studencku!

Najsłynniejsza fińska rodzina czyli Muminki w roli głównej

Cykl opowieści o Muminkach jest jedną z bardziej znanych lektur dla dzieci w Finlandii, a jego autorkę Tove Jansson nierzadko sytuuje się w kręgu tak wybitnych twórców nordyckiego obszaru kulturowego jak Hans Christian Andersen z Danii czy Astrid Lindgren ze Szwecji. Historie Muminków zaczęły powstawać pod koniec lat 30. XX wieku. W zamyśle samej pisarki i ilustratorki miały stanowić swoiste remedium na smutną rzeczywistość okresu wojennego.


Za polskiego „odkrywcę” tych opowieści uważa się Wojciecha Żukrowskiego, który w latach 60. gościł w Finlandii i naocznie przekonał się o ich popularności. Stamtąd też przywiózł angielskojęzyczne edycje książek Tove Jansson i zarekomendował je do druku. Opowiadania cieszą się w naszym kraju niesłabnącą popularnością, szczególnie wyraźnie widoczną od początku lat 70. Należą do nich: W Dolinie Muminków, Zima Muminków, Lato Muminków, Kometa nad Doliną Muminków, Pamiętniki Tatusia Muminka, Dolina Muminków w listopadzie, Małe trolle i duża powódź, Tatuś Muminka i morze oraz Opowiadania z Doliny Muminków.
Opowieści o Muminkach to cykl nieprawdopodobnych i zatopionych w baśniowym świecie historii, w których występuję przeróżne postacie – Muminek, Panna Migotka, Ryjek, Włóczykij, Paszczak czy Mała Mi. Postrach wśród mieszkańców krainy oraz czytelników budzi tajemnicza Buka, która pojawia się w niewyjaśnionych do końca okolicznościach i sprawia, że okolicę spowija mrok i przerażające zimno.
Książka doczekała się wersji telewizyjnej, jako popularna wieczorynka dla dzieci, w wersji zarówno rysunkowej jak i kukiełkowej.
W 1953 roku pojawiły się komiksy oparte na fabule Muminków. Ukazywały się one w długim cyklu na łamach angielskiego czaspisma The Evening Post, do którego rysunki wykonywała Tove Jansson i jej brat Lars. Serię udostępniono także polskim czytelnikom jednak dopiero w latach 2005 – 2007.
Krytycy do Muminków odnoszą się w dosc pozytywny sposób. Mówi się o szeregach płaszczyzn interpretacyjnych, odwołaniach filozoficznych, a także nietuzinkowych walorach językowych. W tej materii bowiem autorka stara się kreować humor na pograniczu fantastyki i realności oraz poezji tkwiącej niejako w opozycji do nastawienia postaci do świata przedstawionego.
Muminki realizują popularny w naszych czasach wzorzec baśni literackiej, która cechuje się, między innymi zdolnością przekstzałcania przeróżnych motywów w taki sposób, że powstający świat odznacza się całkowitą autonomią w stosunku do pierwowzoru tkwiącego w ludowych wierzeniach. W utworach takich większe znaczenie ma psychologiczny rys poszczególnych postaci, które w znaczący sposób różnią się od siebie oraz metafora, z którą mamy do czynienia na każdym kroku.

Muminki to opowiadania jak najbardziej godne polecenia nie tylko dla najmłodszych. Warto sięgnąć po nie także w późniejszym okresie, a na pewno nie pożałujecie.

 

zdjęcie: Ilustracja do jednego z wydań Muminków